Ο πολιτισμός είναι μια πολυσήμαντη έννοια που δεν αναφέρεται, μόνο, στα τεχνικά και πνευματικά επιτεύγματα του ανθρώπου -τόσο στο παρελθόν, όσο και σήμερα- αλλά σε αντιλήψεις, σκέψεις του ανθρώπου για την κοινωνία, την ελευθερία, την αυτοδιάθεση, τη δημοκρατία σε παγκόσμια κλίμακα. Το σύνολο των ηθών, εθίμων, αρχών και αξιών αποτυπώνει την πεμπτουσία του πολιτισμού μας και καθορίζει τις μελλοντικές κοινωνίες.

Η διαφύλαξη των στοιχείων της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς μας, η προστασία των αρχαίων καταλοίπων και των παραδοσιακών οικισμών του τόπου μας, η επένδυση στην παιδεία, τον αθλητισμό και τη σύγχρονη καλλιτεχνική έκφραση είναι αδιαμφισβήτητοι όροι επιβίωσης του πολιτισμού μας, ειδικότερα στα μικρά νησιά μας όπου έχει εισαχθεί το μοντέλο της άκριτης τουριστικής ανάπτυξης και σαρώνονται στο όνομά της όλα εκείνα τα αγαθά που δεν δείχνουν να έχουν άμεσο οικονομικό όφελος.

Είναι αλήθεια ότι, ο τεράστιος πλούτος των νησιών σε μνημεία, αρχαία κατάλοιπα -αποτέλεσμα της μακραίωνης δραστηριότητας του ανθρώπου που συμπυκνώνεται σε λίγα μέτρα γης- έχει δημιουργήσει μια συγκρουσιακή σχέση μεταξύ των κατοίκων που θέλουν να επενδύσουν στον τουρισμό και της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Η επίλυση του προβλήματος είναι καθαρά ευθύνη της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία οφείλει να σχεδιάσει τις μορφές του τουριστικού προϊόντος σε διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς, να θέσει τους όρους που θα συμβάλλουν στην ικανοποίηση των επενδυτών, την προστασία του ευαίσθητου περιβάλλοντος, τη διαφύλαξη και ανάδειξη του πλούσιου πολιτιστικού κεφαλαίου του νησιού μας για το συλλογικό καλό.

Τα πανηγύρια, η λαϊκή μουσική παράδοση, τα ήθη και έθιμα, εκφάνσεις δραστηριότητας απλών ανθρώπων του νησιού έχουν αναδειχθεί, από την εκάστοτε δημοτική αρχή, ως ένα αρκετά ελκυστικό τουριστικό προϊόν. Όμως, έχει παρατηρηθεί ήδη η αλλοίωση των εκφάνσεων αυτών χάριν της μεγαλύτερης απόλαυσης των επισκεπτών του νησιού και όχι η αβίαστη εξέλιξή τους από γενιά σε γενιά. Είναι σημαντικό οι εκφάνσεις αυτές, ως στοιχεία της άυλης πολιτιστική κληρονομιάς να καταγραφούν σε ένα δημοτικό ευρετήριο και να σχεδιαστεί ένα σχέδιο διαφύλαξης και ενίσχυσης της παραδοσιακής δημιουργίας, με δυνατότητες προβολής και ως τουριστικό προϊόν.

Η τέχνη του μαρμάρου διατηρείται στο νησί χάρη στην παρουσία του Προπαρασκευαστικού και Επαγγελματικού Σχολείου Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου και οι σημαντικές πρόσφατες εξελίξεις αναβάθμισής του, δείχνουν ότι το νησί γρήγορα έχει να ωφεληθεί πολύ. Η δημοτική παράταξή μας ήδη έχει μελετήσει δράσεις εξωστρέφειας και προώθησης της τέχνης του με εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Στον αντίποδα της ελπιδοφόρας ανάπτυξης της τέχνης του μαρμάρου, βρίσκεται η τέχνη της ξερολιθιάς και οι ξερολιθικές κατασκευές του νησιού, οι αναβαθμίδες (πεζούλες) που διαμορφώνουν εδώ και χιλιάδες χρόνια το φυσικό τοπίο της Τήνου, οι περιστεριώνες, το δίκτυο μονοπατιών, οι εγκαταλειμμένοι και μη οικισμοί, οι κατοικιές, τα ξυνάρια, και τόσα άλλα μικρά και ξεχασμένα ξερολιθικά στοιχεία του νησιού μας έχουν εγκαταλειφθεί και τείνουν να χαθούν ολοσχερώς. Και όμως, αυτές οι κατασκευές είναι το μεγαλύτερο ανταγωνιστικό τουριστικό πλεονέκτημα του νησιού μας που θα μπορούσε να προσελκύσει επισκέπτες όλον τον χρόνο και να ενεργοποιήσει επικερδείς επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Σε ακόμη χειρότερη μοίρα βρίσκεται η σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή του νησιού. Η πολιτιστική χρηστή διαχείριση του Δήμου μας είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Η σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία στηρίζεται καθαρά σε ιδιωτικές πρωτοβουλίες ταλαντούχων ανθρώπων με μηδαμινή βοήθεια από τον Δήμο (Βiennale Μουντάδου, Σύλλογος Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Τήνου, πρωτοβουλία Κοινωνώ, κ.α.). Η ομάδα Θεατροποιείο έχει στο ενεργητικό της, αρκετά χρόνια, πολλές διακρίσεις, όμως ο Δήμος δεν έχει κάνει ποτέ τις απαιτούμενες κινήσεις για την διοργάνωση της Συνάντησης Ερασιτεχνικών Θιάσων Αιγαίου στην Τήνο ενώ μόλις τελευταία της παραχώρησε το μικρό δημοτικό σχολείο της Καριάς. Το Φεστιβάλ Τήνου βασίζεται σε παραγωγές άλλων φορέων και καλλιτεχνών που απλά καλούνται να παρουσιάσουν το έργο τους το καλοκαίρι και στην Τήνο προς ψυχαγωγία μόνο των παραθεριστών και των κατοίκων του νησιού μας.

Η εικόνα αυτή, είναι αποτέλεσμα αδιαφορίας και έλλειψης πολιτιστικής πολιτικής και σχεδιασμού μιας ορθής πολιτιστικής διαχείρισης, όχι μόνο από την υφιστάμενη δημοτική αρχή αλλά και από τις προηγούμενες.

Το Πνευματικό Κέντρο Πανόρμου Τήνου «Γιαννούλης Χαλεπάς» περιορίζεται και αυτό στην οργάνωση εκδηλώσεων παραγωγής άλλων φορέων και όχι δικών του. Σημαντική εξέλιξη στο ζήτημα της διάσωσης του Μουσείου «οικίας του Γιαννούλη Χαλεπά» αποτελεί η προγραμματική σύμβαση με το Υπουργείο Πολιτισμού, βάσει της οποίας εντάχθηκαν στο πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης, από το Υπουργείο Πολιτισμού, η αποκατάσταση του κτηρίου του Μουσείου και η επέκταση των κτιριακών υποδομών της σχολής Μαρμαροτεχνίας. Το γεγονός αυτό, δε διασφαλίζει την ορθή και εύρυθμη πορεία των εργασιών χωρίς τη συνεχή επαγρύπνηση της δημοτικής αρχής.

Άλλοι δημοτικοί πολιτιστικοί φορείς είναι (1) το αρμόδιο για πολιτιστικά θέματα Τμήμα του Δήμου, (2) η ΚΕΠΥΔΗΤ με το Φεστιβάλ Τήνου, (3) το ίδρυμα της Αγίας Τριάδας, (4) το δημοτικό ίδρυμα, μουσείο Τσόκλη, (5) Το Αποστολικό Κέντρο «Πίστη και Πολιτισμός» και εξήντα (60) περίπου πολιτιστικοί σύλλογοι χωριών σε Τήνο και ΑΘήνα. Η πολιτιστική δράση στο νησί είναι κατακερματισμένη και πολλές φορές οι φορείς αυτοί λειτουργούν ανταγωνιστικά μεταξύ τους αλλά και με άλλους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς του νησιού, όπως το ΠΙΙΕΤ, το ΙΤΗΠ, το ΠΙΟΠ. Ο ρόλος του Δήμου στον πολιτισμό θα πρέπει να είναι συντονιστικός, να επαγρυπνεί ως προς την ποιότητα του πολιτισμού που παρέχεται και να θέτει ο ίδιος τη γενική κατεύθυνση για το νησί.

Μια από τις βασικές προτάσεις της πολιτιστικής πολιτικής μας είναι η ίδρυση ενός δημοτικού οργανισμού πολιτισμού, ως αυτόνομο τμήμα που θα εργάζεται όλο τον χρόνο σε συνεχή διαβούλευση με τις «ομάδες ενδιαφέροντος» των τοπικών κοινοτήτων· θα συνεργάζεται με τους άλλους πολιτιστικούς φορείς -όχι μόνο, του νησιού, αλλά της Ελλάδας και του εξωτερικού- και συλλόγους· θα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, θα προγραμματίζει, θα συντονίζει και θα υλοποιεί δράσεις όλο τον χρόνο. Όραμα μας, ένας οργανισμός υπεύθυνος (1) για την ανάδειξη και αξιοποίηση των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς (μονοπάτια, περιστερώνες, μύλοι, νερόμυλοι, φάροι, αγροτικά κτίσματα), (2) την ψηφιακή καταγραφή και αξιοποίηση του πολιτισμικού και ιστορικού χαρακτήρα των μονοπατιών, και των συνδεδεμένων ξερολιθικών κατασκευών με αυτά (3) για την ίδρυση και λειτουργία μουσείων και την αξιοποίηση των κλειστών δημοτικών σχολείων των τοπικών διαμερισμάτων, (4) την ίδρυση και λειτουργία δημοτικού ιστορικού αρχείου που θα συγκεντρώσει και συντηρήσει όλα τα αρχεία των κοινοτήτων -που έχουν αφεθεί στην υγρασία και τη μούχλα-, αλλά και ιδιωτικών συλλογών, σε συνεργασία με το ανενεργό ακόμη γραφείο αρχειακών συλλογών του Δήμου, (5) την ίδρυση και λειτουργία δημοτικού ραδιοφωνικού και τηλεοπτικού σταθμού για την σωστή και αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών, δημιουργώντας ένα βήμα διαλόγου για όλους τους πολίτες της Τήνου, (6) για την αναβάθμιση πολιτιστικών υποδομών και παρεχόμενων υπηρεσιών, όπως η ολοκλήρωση υλοποίησης κινηματογράφου ΑΙΟΛΙΣ και η κατασκευή ανοικτού θεάτρου και χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων “Δράκου Καπαριά” στον Πύργο, (7) για τον επανασχεδιασμό του Φεστιβαλ Τήνου και τη δημιουργία της ταυτότητας του.

Η προστασία, διατήρηση, ανάδειξη και προώθηση της άυλης και πολιτιστικής κληρονομιάς μας, η ενδυνάμωση της καλλιτεχνικής και πνευματικής δημιουργίας των δημοτών, η δημιουργία χώρων πολιτισμού και αθλητισμού και δημοτικών δομών πολιτιστικής εκπαίδευσης, θα βασίζονται σε υπαρκτές ανάγκες, ενώ θα είναι σχεδιασμένες και διαχειριζόμενες από τα μέλη της τοπικής κοινότητας για το νησί. Γεγονός που θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην εναρμόνιση των επενδύσεων με τις ανάγκες του νησιού και πρωτίστως των κατοίκων του και, τέλος, στον σεβασμό των επισκεπτών απέναντι στον τουριστικό προορισμό τους.

Προτεραιότητα για το Κοινό Τηνίων στον αθλητισμό είναι η δημιουργία νέων αθλητικών υποδομών αλλά και η βελτίωση των υπαρχουσών. Συγκεκριμένα, είναι απαραίτητη (1) η βελτίωση των εγκαταστάσεων του γηπέδου στο Βίντσι και του γηπέδου στη Στενή (2), η υλοποίηση του έργου “Αθλητικός πολυχώρος Δήμου Τήνου”, (3) μελέτη για την κατασκευή δημοτικού σταδίου πόλεως Τήνου, (4) η ολοκλήρωση διαδικασιών απόκτησης γηπέδου ποδοσφαίρου Στενής Τήνου σε συνεργασία με την Καθολική Αρχιεπισκοπή, (5) η υλοποίηση σχεδίου διαχείρισης Κλειστού Γυμναστηρίου Τήνου και (6) η αναμόρφωση κανονισμού λειτουργίας, η δημιουργία αθλητικών εγκαταστάσεων και η διαμόρφωση θέσεων στάθμευσης για το κλειστό γυμναστήριο Τήνου.

Ο Δήμος χρειάζεται να συνεργαστεί με όλους τους φορείς, το υπουργείο αθλητισμού, την περιφέρεια αλλά και όλα τα αναγνωρισμένα αθλητικά σωματεία και να δημιουργήσει και να λειτουργήσει γραφείο αθλητισμού, με τη συμμετοχή και των συλλόγων.

Οι διαδικασίες επιχορήγησης των αθλητικών σωματείων και των εκδηλώσεών τους πρέπει να αποκτήσουν πλήρη διαφάνεια και να γίνονται ανάλογα με τα κριτήρια που θα μπαίνουν στην αρχή κάθε χρονιάς.

Αξίζει να δημιουργηθούν προγράμματα μαζικού αθλητισμού, σε επίπεδο γειτονιάς ή χωριού, με την αξιοποίηση των μικρών εγκαταστάσεων της πόλης και των χωριών. Πχ. το γηπεδάκι στο «Μύλο» ή τα γηπεδάκια μπάσκετ των χωριών. Σε αυτά θα μπορούσαν να μπουν και όργανα γυμναστικής για την άθληση όλων των πολιτών.

Τέλος, ειδική μέριμνα θα πρέπει να δοθεί στην ενίσχυση της άθλησης ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι (θεραπευτικός αθλητισμός) και τα ΑμεΑ, υλοποιώντας στην πράξη την έκφραση “αθλητισμός για όλους”.

Βασική μας αρχή στον τομέα της παιδείας είναι η εξασφάλιση για τα παιδιά και τους νέους του τόπου, σχολικών κτηρίων ασφαλών και ικανών σε αριθμό για να φιλοξενούν τους μαθητές. Η πολιτική μας πρόταση περιλαμβάνει τη δημιουργία και αναβάθμιση υποδομών εκπαίδευσης με κύρια τη μελέτη και κατασκευή 4ου νηπιαγωγείου ή παιδικού σταθμού σε οικόπεδο του Δήμου Τήνου (θέση Παραγγεριά) και φυσικά την επισκευή εκ βάθρων του Γυμνασίου και των δύο Λυκείων που έχουν παρουσιάσει πολλά κατασκευαστικά προβλήματα (όπως καθίζηση του κτηρίου, αναπηδόν πάτωμα σε αίθουσες διδασκαλίας, νερά από τη βροχή στους εσωτερικούς διαδρόμους του σχολείου κλπ.)

Παράλληλα, θα εργαστούμε στην ενίσχυση και ανάπτυξη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για την ανάδειξη θεμάτων που απασχολούν τη σχολική κοινότητα, για την αντιμετώπιση εκδηλώσεων βίας, εκφοβισμού, ρατσισμού και ξενοφοβικών αντιλήψεων, για την αξιοποίηση των υπαρχουσών σύγχρονων βιβλιοθηκών του Γυμνασίου και του ΕΠΑ.Λ, οι οποίες υπολειτουργούν.

Τέλος η Δημοτική Αρχή θα πρέπει να φροντίσει για:

• Δημιουργία δικτύου με συνεργασία σχολείων και κοινωνικών υπηρεσιών για στήριξη οικογενειών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
• Προώθηση δομών αλληλεγγύης, για ενισχυτική διδασκαλία.
• Ουσιαστική λειτουργία υπηρεσίας ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης παιδιών και γονέων
• Διεκδίκηση για τον απαραίτητο αριθμό εκπαιδευτικών σε κάθε σχολείο και για εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής.
• Κοινωνικό Δημοτικό φροντιστήριο, σε συνεργασία με το σύλλογο των διδασκόντων, που θα λειτουργεί κάθε σχολική περίοδο για παιδιά που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πάνε σε ιδιωτικά φροντιστήρια, με χαμηλά δίδακτρα για όλους και υποτροφίες για οικονομικά ασθενέστερους.
• Δημοτικό Ωδείο και Καλλιτεχνικό Εργαστήρι
• Ενεργοποίηση του ξεχασμένου Κέντρου Δια Βίου Μάθησης του Δήμου Τήνου
• Κατασκευή 2^ου Βρεφονηπιακού σταθμού σε δημοτικό οικόπεδο εντός της πόλεως Τήνου (περιοχή Παραγγεριά) σε συνεργασία με τα Αστικά Ακίνητα Α.Ε. (πρώην Ο.Σ.Κ.)
• Επέκταση του Κ.Δ.ΑΠ. και σε άλλους οικισμούς του νησιού